Prawa człowieka i społeczeństwo na linii CETA

Fundacja Wolne Społeczeństwo (FWS) oczekuje od polskiego ministra spraw zagranicznych powiadomienia, czy rząd Rzeczypospolitej podejmie konsultacje społeczne celem stosownego redefiniowania pojęcia “suwerenności” państwa w kontekście umowy gospodarczej "Comprehensive Economic and Trade Agreement" (CETA) oraz naruszania podstawowych praw człowieka, z uwzględnieniem potrzeby demokratycznego włączenia w ten proces strony społecznej?

W ocenie FWS zasadną jest obawa, że w czasie, gdy rozwój techniki i globalizacja czynią państwo formą organizacyjną przestarzałą i zastępowaną wieloorganizacyjną działalnością gospodarczą i społeczną, Naród Rzeczypospolitej pozbawiany jest możności udziału w tych przemianach przez rząd działający w oparciu o nieaktualną ideologię sprzed dwustu laty. Jak ma wyglądać równoprawność inwestycyjna, gdy polski inwestor pod pretekstem “szczepienia” itp. może zostać pozbawiony dostępu do swego przedsiębiorstwa, a polski rząd będzie w tym czasie spełniał zachcianki obcych przedsiębiorców w ramach “mediacji” CETA itp.?

FWS zaskarża brak troski o prawa człowieka w relacjach międzynarodowych i bezczynność w tym zakresie po stronie Ministra Spraw Zagranicznych, a także wadliwe, nierzetelne wykonywanie ustawy o dostępie do informacji publicznej w sposób wprowadzający w błąd, udokumentowane anonimowym pismem przesłanym FWS z Biura Rzecznika Prasowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych dnia 21 stycznia 2022 r., którego odnośne fragmenty zacytowano poniżej ze wskazaniami nieprawidłowości po stronie ministerialnej:

Wszystkie decyzje i restrykcje dotyczące poruszania się po kraju i podróży do lub z Kanady, o których mowa, są suwerennymi decyzjami władz kanadyjskich.

Państwo, z którym Rzeczpospolita współdziała gospodarczo lub politycznie lub militarnie powinno być państwem szanującym i urzeczywistniającym prawa człowieka także swymi suwerennymi decyzjami, także celem umożliwienia urzeczywistniania norm art. 6 i art. 36 oraz art. 30 Konstytucji. Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) nie wykonuje swego obowiązku kształtowania relacji międzynarodowych z uwzględnieniem norm art. 6 i art. 36 oraz art. 30 Konstytucji. Działania MSZ obywatele angażujący się w te relacje mogą traktować jako oszustwo, skoro Rzeczpospolita nie rezygnuje z opodatkowania dochodów uzyskiwanych z relacji gospodarczych z Kanadą, a zarazem nie dba o poszanowanie praw człowieka w Kanadzie.

Polska Ambasada oraz placówki konsularne w Kanadzie, w związku z podstawami prawnymi wynikającymi z ustawy Prawo konsularne i wiedeńskiej konwencji o stosunkach konsularnych – nie mogą ingerować w wewnętrzne sprawy Kanady (interweniować w sprawach suwerennych decyzji na poziomie rządowym).

Polska Ambasada oraz placówki konsularne w Kanadzie mają zgodnie z art. 6 i art. 36 oraz art. 30 Konstytucji obowiązek interweniować w sprawach suwerennych decyzji na poziomie rządowym w każdym przypadku naruszania praw człowieka przez państwo, z którym Rzeczpospolita współdziała gospodarczo lub politycznie lub militarnie. Dotyczy to także Chin i występów tam pana A. Dudy w roli prezydenta Rzeczypospolitej. Rzeczpospolita działa obecnie w warunkach 21 wieku i globalizacji.

(…) Polska nie jest stroną Kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej – CETA, ponieważ dotychczas jej nie ratyfikowała.

Umowa jest wykonywana przez Polskę mimo braku ratyfikacji. MSZ wprowadza w błąd polską organizację społeczną, nie wykonując obowiązku rzetelnego udzielania informacji publicznej.

Polacy posiadający dwa obywatelstwa (polskie i kanadyjskie) muszą mieć świadomość, że przez władze kanadyjskie są traktowane jak obywatele Kanady, a nie Polski.

Rzeczpospolita natomiast powinna traktować osoby posiadające obywatelstwo kanadyjskie obok polskiego jak obywateli Polski i występować wobec rządu kanadyjskiego ze sprzeciwem wobec naruszania praw człowieka i porzucania tradycji wolnościowych Kanady.

Wolność obywateli Kanady mieści się w granicach interesów Rzeczypospolitej. Oba państwa powinny swe współdziałanie opierać o wzajemne wspieranie wolności w granicach swych zadań państwowych. MSZ zdaje się nie pojmować podstawowych zasad działania w zglobalizowanym świecie, przyczyniają się do zaburzeń w działalności gospodarczej i społecznej w Kanadzie powodowanych przez nieodpowiedzialnego premiera, który pozyskał poparcie w czasach prosperity.

Powyższe daje podstawę do obawy, że rząd Rzeczypospolitej nie będzie zdolny do właściwego dbania o interesy obywateli Rzeczypospolitej w ramach kompleksowej umowy gospodarczej z Kanadą, i że może podobnie jak w powyżej wskazanym piśmie odstępować od ochrony tych interesów pod pozorem respektowania “suwerenności” innego państwa. Taka sytuacja byłaby szkodliwa dla Rzeczypospolitej w poniżej wskazanym kontekście:

If the request concerns an alleged breach of the Agreement by the authorities of the European Union or by the authorities of the Member States of the European Union, and no respondent has been determined pursuant to Article 8.21 (Determination of the respondent for disputes with the European Union or its Member States) of the Agreement, it shall be addressed to the European Union. If the request is accepted, the response shall specify whether the European Union or the Member State concerned will be a disputing party to the mediation.

The German groups insist this process undermines democracy because citizens would be excluded from the decision-making.

“The temporary implementation of CETA is immensely dangerous because it creates a reality,” said the groups.

“Democratically non-legitimate committees and investor-friendly mediation courts would start work… all without the agreement of the lower house of parliament,” they added.

They also argue that the agreement would make it more difficult to improve environmental or health protection.

Canada and the European Union recently signed the Canada-European Union Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA), which establishes a new tribunal, called the Investment Court System, to resolve investor-state disputes. CETA’s rules on investor-state dispute settlement contain numerous innovations that distinguish the agreement from existing investment treaties. The new tribunal and rules could be a model for future international agreements and will impact Canadian businesses investing in the EU.

On 29 January 2021, the European Union (“EU”) and Canada adopted four decisions (the “Decisions”), which put in place specific rules elaborating the Investment Court System (“ICS”) agreed in the EU-Canada Comprehensive Economic and Trade Agreement (“CETA”). The Decisions set out detailed rules and procedures regarding the structure of the Appellate Tribunal and the conduct of appeals, adjudicators’ conduct, mediation, as well as the interpretations of the CETA by the CETA Joint Committee[1] (the “Joint Committee”).

Protest samochodowy w Ottawie przeciwko przymusom medycznym.

(27403689-fws)

Subject: RE: PILNY wniosek o inf. publ.; powroty z Kanady; szczepienia
Date: Fri, 21 Jan 2022 16:14:51 +0000

Szanowni Państwo,

w odpowiedzi na wniosek z dnia 13 stycznia br. przekazujemy poniżej odpowiedzi na pytania:

  • Czy osoby posiadające polskie obywatelstwo napotykają lub mogą napotykać w 2022 r. przeszkody w opuszczaniu terytorium Kanady?

Premier Kanady Justin Trudeau ogłosił 6 października 2021 r., że już od 30 października wszyscy podróżujący pociągami VIA Rail i Rocky Mountaineer oraz korzystający z lotnisk będą musieli być w pełni zaszczepieni. Osoby niezaszczepione nie będą mogły wejść na pokład samolotu, pociągu, czy też korzystać z transportu miejskiego.

Aby dać podróżnym czas na spełnienie ogłoszonych warunków wprowadzono okres przejściowy. Do 28 lutego 2022 r. cudzoziemcy, którzy nie kwalifikują się jako osoby w pełni zaszczepione i którzy zwykle mieszkają poza Kanadą, mogą odbyć lot celem opuszczenia Kanady, jeżeli przybyli do tego kraju przed 30 października 2021 r. i okażą dowód ważnego negatywnego testu molekularnego COVID-19 rozpoczynając podróż.

Wszystkie decyzje i restrykcje dotyczące poruszania się po kraju i podróży do lub z Kanady, o których mowa, są suwerennymi decyzjami władz kanadyjskich.

  • Czy Rzeczpospolita powiadomiła rząd Kanady o sprzeciwie Rzeczypospolitej wobec ewentualnego czynienia takich przeszkód, w szczególności ze wskazaniem, że mogą one być nie do pogodzenia z wymogami działania społeczeństwa obywatelskiego w ramach umów ustanawiających znaczną integrację gospodarczą, takich jak kompleksowa Umowa Gospodarczo – Handlowa (CETA)?

Osoby posiadające dwa obywatelstwa (kanadyjskie i np. francuskie, niemieckie, czeskie lub polskie) traktowane są przez stronę kanadyjską jako obywatele kanadyjscy. Polska Ambasada oraz placówki konsularne w Kanadzie, w związku z podstawami prawnymi wynikającymi z ustawy Prawo konsularne i wiedeńskiej konwencji o stosunkach konsularnych – nie mogą ingerować w wewnętrzne sprawy Kanady (interweniować w sprawach suwerennych decyzji na poziomie rządowym). Obowiązek szczepień został wprowadzony na poziomie federalnym i dotyczy wszystkich przebywających w Kanadzie, bez żadnych wyjątków - nie dochodzi więc do dyskryminacji na tle narodowościowym.

Jednocześnie wszyscy cudzoziemcy, którzy nie są zaszczepieni i nie mieszkają na stałe w Kanadzie, w tym osoby okazujące na lotnisku wyłącznie polski paszport (dotyczy to każdej osoby nie posiadającej kanadyjskiego obywatelstwa i nie mieszkającej na stałe w Kanadzie), mogą obecnie opuścić ten kraj. Ponadto jeśli konkretna osoba nie może się zaszczepić z powodów medycznych (konieczne zaświadczenie od lekarza) lub religijnych (niezbędne zaświadczenie od duchownego) może wystąpić do linii lotniczych o zgodę na wejście na pokład. Dodatkowo na 72 godziny przed wylotem musi wykonać test PCR na COVID-19.

Należy też nadmienić, że Polska nie jest stroną Kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej – CETA, ponieważ dotychczas jej nie ratyfikowała.

  • Czy Rzeczpospolita podjęła starania o umożliwienie lub ułatwienie powrotu do Polski polskim obywatelom ewentualnie dotkniętym takimi przeszkodami ?

Wszystkie polskie placówki dyplomatyczno-konsularne w Kanadzie, od momentu ogłoszenia obostrzeń przez Premiera Justina Trudeau (październik 2021 r.) o restrykcjach wprowadzanych przez rząd Kanady, prowadzą aktywną akcję informacyjna na ten temat. Obywatele Polscy mieli, i mają nadal, czas na opuszczenie Kanady, jeśli nie planują dostosować się do restrykcji wprowadzanych przez rząd kanadyjski. Ponadto, Polacy posiadający dwa obywatelstwa (polskie i kanadyjskie) muszą mieć świadomość, że przez władze kanadyjskie są traktowane jak obywatele Kanady, a nie Polski.

Z poważaniem

Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Al. J. Ch. Szucha 23, 00-580 Warszawa
Telefon: +48 22 523 9356
Fax: +48 22 523 90 99

Demokracja CETA line Prawa człowieka