Dz.U.1991.46.203

USTAWA

z dnia 6 kwietnia 1984 r.

o fundacjach.* 

(jednolity tekst)

Art. 1. (1) Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z 
podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub 
gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, 
rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i 
pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

Art. 2. 1. Fundacje mogą ustanawiać osoby fizyczne niezależnie od ich 
obywatelstwa i miejsca zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w 
Polsce lub za granicą.

2. Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej 
Polskiej.

Art. 3. 1. Oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w 
formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli 
ustanowienie fundacji następuje w testamencie.

2. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel 
fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację.

3. Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze, 
papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i 
nieruchomości.

Art. 4. Fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu.

Art. 5. 1. Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę 
i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i 
organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego 
organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w 
szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności 
gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, 
zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych 
organów fundacji.

2. Fundator może wskazać ministra właściwego ze względu na cele fundacji. 
Oświadczenie fundatora w tej sprawie powinno być dołączone do statutu i 
przekazane sądowi prowadzącemu rejestr fundacji.

3. Fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa, 
powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej 
fundacji.

4. Jeżeli w statucie określa się przeznaczenie środków majątkowych fundacji 
po jej likwidacji, środki te powinny być przeznaczone na cele, o których 
mowa w art. 1.

5. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących 
realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, 
wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność 
gospodarczą nie może być mniejsza niż 1000 złotych.

6. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić ulgi i zwolnienia 
z tytułu przeznaczenia zysków z działalności gospodarczej fundacji na 
realizację jej zadań statutowych, inne niż ulgi i zwolnienia określone w 
innych ustawach.

Art. 6. 1. Fundator może odstąpić od osobistego ustalenia statutu i 
upoważnić do jego ustalenia inną osobę fizyczną lub prawną.

2. Do ustalenia statutu, stosownie do przepisu ust. 1, mają zastosowanie 
przepisy dotyczące ustalenia statutu przez fundatora.

3. Jeżeli fundator ustanowił fundację w testamencie, a nie ustalił jej 
statutu i nie upoważnił do tej czynności innej osoby, stosuje się 
odpowiednio przepisy księgi IV Kodeksu cywilnego o poleceniu.

Art. 7. (2) 1. Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru 
Sądowego.

2. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego 
Rejestru Sądowego.

Art. 8. (3) (uchylony).

Art. 9. (4) 1. Sąd dokonuje wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego fundacji po 
stwierdzeniu, że czynności prawne stanowiące podstawę wpisu zostały podjęte 
przez uprawnioną osobę lub organ i są ważne. Postanowienie o wpisaniu 
fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd wydaje ponadto po stwierdzeniu, 
że cel i statut fundacji są zgodne z przepisami prawa.

2. (5) O wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru Sądowego sąd zawiadamia 
ministra właściwego ze względu na zakres jego działania oraz cele fundacji, 
zwanego dalej "właściwym ministrem", oraz właściwego ze względu na siedzibę 
fundacji starostę, przesyłając jednocześnie statut.

3. Jeżeli cele fundacji wkraczają w zakres działania dwóch lub więcej 
ministrów, sąd zawiadamia o wpisaniu fundacji do Krajowego Rejestru 
Sądowego, wraz z przesłaniem statutu, właściwego ministra, z którego 
zakresem działania wiążą się główne cele fundacji.

Art. 10. Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje 
fundację na zewnątrz.

Art. 11. 1. Podjęcie przez fundację działalności gospodarczej nie 
przewidzianej w statucie wymaga uprzedniej zmiany statutu.

2. (6) Zmiana statutu fundacji wymaga wpisania do Krajowego Rejestru 
Sądowego. Przepisy art. 9 stosuje się odpowiednio.

Art. 12. 1. (7) O zgodności działania fundacji z przepisami prawa i statutem 
oraz z celem, w jakim fundacja została ustanowiona, orzeka sąd w 
postępowaniu nieprocesowym na wniosek właściwego ministra lub starosty.

2. (8) Fundacja składa corocznie właściwemu ministrowi sprawozdanie ze 
swojej działalności.

3. (9) Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 2, jest przez fundację 
udostępnione do publicznej wiadomości.

4. (10) Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, ramowy 
zakres sprawozdania, o którym mowa w ust. 2, obejmujący w szczególności 
najważniejsze informacje o działalności fundacji w okresie sprawozdawczym 
pozwalające ocenić prawidłowość realizacji przez fundację jej celów 
statutowych.

Art. 13. (11) Właściwy minister lub starosta może wystąpić do sądu o 
uchylenie uchwały zarządu fundacji, pozostającej w rażącej sprzeczności z 
jej celem albo z postanowieniami statutu fundacji lub z przepisami prawa. 
Organ ten może jednocześnie zwrócić się do sądu o wstrzymanie wykonania 
uchwały do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

Art. 14. 1. Jeżeli działanie zarządu fundacji w istotny sposób narusza 
przepisy prawa lub postanowienia jej statutu albo jest niezgodne z jej 
celem, organ, o którym mowa w art. 13, może wyznaczyć odpowiedni termin do 
usunięcia tych uchybień w działalności zarządu albo może żądać dokonania w 
wyznaczonym terminie zmiany zarządu fundacji.

2. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 1, albo w razie 
dalszego uporczywego działania zarządu fundacji w sposób niezgodny z prawem, 
statutem lub celem fundacji, organ, o którym mowa w art. 13, może wystąpić 
do sądu o zawieszenie zarządu fundacji i wyznaczenie zarządcy przymusowego.

3. Zarządca przymusowy reprezentuje fundację w sprawach wynikających z 
zarządu, w tym również w postępowaniu sądowym; jest on obowiązany wykonywać 
czynności potrzebne do prawidłowego działania fundacji.

4. Sąd uchyli swe postanowienie o zawieszeniu zarządu fundacji i wyznaczeniu 
zarządcy przymusowego na wniosek zarządu fundacji, jeżeli z okoliczności 
wynika, że działania, o których mowa w ust. 1, zostaną zaniechane.

Art. 15. 1. W razie osiągnięcia celu, dla którego fundacja była ustanowiona, 
lub w razie wyczerpania środków finansowych i majątku fundacji, fundacja 
podlega likwidacji w sposób wskazany w statucie.

2. Jeżeli statut nie przewiduje likwidacji fundacji lub jego postanowienia w 
tym przedmiocie nie są wykonywane, w wypadkach wymienionych w ust. 1 organ, 
o którym mowa w art. 13, zwraca się do sądu o likwidację fundacji.

3. W wypadkach innych niż przewidziane w ust. 1 likwidacja fundacji może 
nastąpić tylko na mocy przepisu ustawy.

4. Jeżeli statut fundacji nie określa przeznaczenia środków majątkowych 
pozostających po jej likwidacji, sąd orzeka o przeznaczeniu tych środków z 
uwzględnieniem celów, którym fundacja służyła.

Art. 15a. (12) 1. W stosunku do fundacji korzystającej ze środków 
publicznych i prowadzącej działalność na obszarze całego kraju, w zakresie 
działalności prowadzonej na obszarze właściwości miejscowej samorządu 
powiatowego, starosta wykonuje uprawnienia wynikające z przepisów art. 
12-15.

2. Zadania starosty, o których mowa w ustawie, są zadaniami z zakresu 
administracji rządowej.

Art. 16. Nabycie przez fundację w drodze spadku, zapisu lub darowizny 
pieniędzy lub innych rzeczy ruchomych albo praw majątkowych jest wolne od 
podatku od spadków i darowizn.

Art. 17. Spory majątkowe, w których stroną jest fundacja, rozpoznaje sąd.

Art. 18. Ilekroć w ustawie jest mowa o właściwym ministrze, rozumie się 
przez to również kierownika właściwego urzędu centralnego.

Art. 19. 1. Fundacje zagraniczne mające siedzibę za granicą mogą tworzyć 
przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Utworzenie przedstawicielstwa wymaga zezwolenia, które oznacza 
jednocześnie zgodę na podjęcie działalności określonej w zezwoleniu. 
Zezwolenie wydaje minister właściwy ze względu na zakres swego działania 
oraz cele utworzenia przedstawicielstwa.

3. Zezwolenie może być wydane, jeżeli utworzenie przedstawicielstwa ma 
służyć realizacji celów określonych w art. 1; jeżeli przedstawicielstwo ma 
prowadzić także działalność gospodarczą, stosuje się odpowiednio przepis 
art. 5 ust. 5 zdanie pierwsze.

4. Przedstawicielstwo jest obowiązane przestrzegać przepisów prawa 
obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

5. Minister właściwy ze względu na zakres swego działania oraz cele 
utworzenia przedstawicielstwa może cofnąć zezwolenie, jeżeli 
przedstawicielstwo nie dotrzymuje warunków określonych w zezwoleniu lub w 
istotny sposób narusza przepisy prawa obowiązującego na terytorium 
Rzeczypospolitej Polskiej albo interes państwa.

6. Jeżeli przedstawicielstwo lub reprezentowana przez nie fundacja naraża na 
szkodę bezpieczeństwo lub inny ważny interes państwa, właściwy minister może 
zawiesić zezwolenie. Zawieszenie zezwolenia powoduje - do czasu podjęcia 
decyzji w sprawie cofnięcia zezwolenia - bezzwłoczne zaprzestanie 
działalności objętej zezwoleniem bez odszkodowania z tego tytułu.

7. W sprawach działalności gospodarczej przedstawicielstwa stosuje się 
ponadto przepisy odrębne, dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej na 
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez przedstawicielstwa podmiotów 
zagranicznych.

Art. 20. Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają przepisów prawa prywatnego 
międzynarodowego.